Is de kerstman of een elf? Waarom moet je je bezemstelen op kerstavond verbergen? En waarom, oh waarom heeft de kerstman rendier? Hier zijn enkele kersttradities die overal ter wereld plaatsvinden.
De eerste keer dat ik Kerstmis in het buitenland doorbracht, was ik negentien jaar oud, backpacken in Parijs. Ik vierde kerstavond (de dag waarop we Zweden Kerstmis vieren) door de Eiffeltoren op te gaan, de mis bij te wonen in de Zweedse kerk en de nacht door te brengen met biljarten in een bar in Montmartre, proberen de olifant te vinden door Moulin Rouge (het brandde al lang geleden).
Een paar jaar snel vooruit, en ik vierde kerstavond door in slaap te vallen in Tenerife nadat ik het had uitgemaakt met mijn toenmalige vriendje en ontsnapte naar de zon. Een paar jaar later was ik aan het barbecueën op een kalkoen in Hollywood Hills, omdat er op kerstdag in heel Beverly Hills een stroomstoring was en de enige manier om de kalkoen klaar te krijgen was de BBQ. Gelukkig, een paar uur later, kwam de elektriciteit terug, dus we moesten allemaal in de hot tub onder de sterren zitten.
Enkele jaren daarna was ik aan het zonnen op een strand in Zuid-Afrika. Ik moet echter zeggen dat ik mezelf nooit echt heb ondergedompeld in een van de culturele feesten terwijl ik de wereld rondreisde - ik had mijn unieke kerstmomenten, vierend op mijn eigen manier (die nacht in Parijs bijvoorbeeld veranderde mijn leven zoals iemand vroeg ik als ik op zoek was naar een baan - ik zei willekeurig ja, en ging een paar dagen later een baan zoeken) - en onlangs besloot ik op te zoeken waar Kerstmis echt is ontstaan en hoe het wereldwijd wordt gevierd.
Ik hou van de magie van Kerstmis, dus waarom niet zoveel ontdekken over kersttradities over de hele wereld als we kunnen, zodat we ons in deze gelukkige tijd dichter bij mensen uit andere culturen voelen?
De oorsprong van Kerstmis
Dit kan worden besproken. Over de hele wereld waren er winterfeesten rond de kersttijd, om de langste nacht van het jaar te vieren, lang voordat Jezus werd geboren. Er was minder landbouwwerk te doen en mensen hadden tijd voor een feestje. Er waren ook bepaalde mythen over boze geesten en jezelf hiertegen beschermen in de langste nacht van het jaar. Er werd ook rond die tijd de Romeinse Saturnalia gevierd.
Dit is misschien de reden waarom de kerk besloot om Jezus 'verjaardag te plaatsen in de nacht van 24 op 25 december, omdat er geen echte verwijzing naar was in de bijbel. Sommigen geloven dat de kerk het wilde vieren om zich te ontdoen van het idee dat Jezus voornamelijk een geest was, iets dat al een tijdje algemeen werd aangenomen.
Het kan ook zijn dat de kerk ervan uitging dat Jezus die dag werd geboren omdat hij 'De zon der gerechtigheid' was (de zon werd geboren als de langste nacht van het jaar voorbij) en ook omdat men dacht dat hij was verwekt op de lente-equinox op het noordelijk halfrond (waar dag en nacht ongeveer even lang zijn en dan de dag langer wordt naarmate we de lente ingaan) en negen maanden later zou het rond kersttijd zijn.
Sommige mensen beweren dat de bijbel gewoon een spin-off is van andere mythologische verhalen over mensen die op 25 december zijn geboren en sterven rond Pasen, toen ze ook werden verwekt.
Verschillende tradities van over de hele wereld zijn uiteindelijk samengevoegd tot Kerstmis zoals we het vandaag kennen.
De oorsprong van de kerstman
Wat de kerstman zelf betreft, hij is een fusie van veel verschillende mensen en tradities. Eén persoon op wie hij was gemodelleerd, was Sint Nicolaas, een Griekse priester die bekend stond om zijn gulle gaven aan de armen. Traditioneel werd hij gevierd op 6 december, omdat het zijn naamdag was.
Er is ook het verhaal van de wijzen die geschenken aan Jezus brachten, die waarschijnlijk een rol heeft gespeeld bij het geven van geschenken rond Kerstmis populair geworden.
In heidense Noordse tradities was er aan de andere kant Odin, die midden in de winter door de lucht reed, gekleed in een lange blauwe mantel en met een witte baard, geschenken aan mensen brengend.
In de Noordse landen was het echter eerst een yule-geit die de cadeaus voor Kerstmis bracht. De geit zelf dateert uit de pre-christelijke tijd en had een van Thor's geiten kunnen zijn, omdat hij met zijn twee geiten over de lucht zou rijden. Het maakte vaak deel uit van grappen. Jongens die van huis naar huis gaan en toneelstukken spelen en grappen trekken, zouden dit yule geitkarakter hebben dat geschenken eiste.
In sommige landen werd het meer als een geest beschouwd die ervoor zorgde dat de kerstvieringen goed gingen. Mensen zouden ook een kleine strogeit hebben die ze in de huizen van anderen probeerden te plaatsen zonder dat ze het in de gaten hadden, en als je eenmaal de geit had, moest je hem in het huis van iemand anders plaatsen.
In de Noordse landen in de 19e eeuw werd de geit vermengd met verhalen over Sinterklaas en veranderde in een geschenkdrager, die ertoe leidde dat mannen zich verkleedden in een geitmasker en geschenken voor kinderen bezorgden. Deze traditie werd op zijn beurt later vervangen door het idee van een kleine elf zoals de kerstman en ofwel werden de geschenken geleverd als de kinderen het niet konden zien, of een man verkleedde zich als de kerstman om ze te bezorgen.
Ten slotte werden alle tradities samengevoegd om je te brengen wat tegenwoordig bekend staat als de kerstman of de kerstman, en dankzij Charles Dickens 'Scrooge-verhaal, kreeg Santa zijn moderne kleding, die destijds enigszins werd gewijzigd door beroemde illustratoren en auteurs . Een van die afbeeldingen was ook zijn huis als de Noordpool. Later leidde een enorme advertentiecampagne van Coca-Cola ertoe dat de kerstman er precies zo uitzag als we hem vandaag kennen.
Noordse tradities
De tradities verschillen enigszins in verschillende Scandinavische landen, maar ze hebben veel gemeen. Omdat ik zelf Zweeds ben, zal ik je een verslag geven van de traditionele Zweedse kerstviering.
Kerstvieringen beginnen meestal met de 1e komst, wanneer winkels hun kerstversiering ophangen, je de eerste adventskaars brandt, adventkalenders worden geopend en de adventkalender voor de kerst-tv wordt uitgezonden (er wordt elke ochtend een korte aflevering getoond en het is een show in het algemeen gemaakt voor kinderen). Rond deze tijd beginnen ook glögg-feesten, net als julbord.
Glögg is een vorm van gluenwijn en veel mensen serveren het met peperkoekkoekjes en nodigen vrienden en familie uit om langs te komen.
Julbord (directe vertaling: kersttafel (s)) is wat je voor kerst eet, maar mensen komen vaak voor kerstavond samen met vrienden of collega's om naar een restaurant te gaan voor een julbord. Een julbord is een combinatie van salades, vis (van ingelegde haring tot gravadlax en gerookte paling), ham, gehaktballetjes, worstjes, aardappelen, verschillende soorten brood, waaronder vörtbröd (een zoet pittig brood) en kerstkaas.
13 december is ook een onderdeel van de feesten voorafgaand aan Kerstmis in Zweden. Het is de viering van Saint Lucia - een meisje in Italië dat ze probeerden te verbranden terwijl ze in God geloofde. Daarom wordt ze gevierd door een meisje of vrouw (Lucia) te laten wandelen met een kroon van kaarsen in een witte jurk met een rood lint (symboliseert martelaarschap), liedjes te zingen en taarten uit te delen (lussekatter - een broodje gemaakt met saffraan - en peperkoekkoekjes) ) en koffie.
In haar kielzog is er een trein van andere vrouwen / meisjes en jongens / mannen, allemaal in het wit. De meisjes hebben glitter in hun haar en houden meestal een kaars in hun handen, terwijl de jongens dragen wat alleen kan worden omschreven als tovenaarshoeden met sterren erop. Het klinkt heel vreemd als je het probeert te beschrijven, maar bekijk de video hieronder voor een betere uitleg.
De Lucia-traditie is waarschijnlijk nog een ander voorbeeld van een heidens ritueel dat christen werd, omdat het de viering was van de winter-equinox - de kortste dag van het jaar - voordat de kalender werd gewijzigd in de Gregoriaanse, en de winter-equinox op een andere viel datum. Het was ook een nacht waarin men geloofde dat er bovennatuurlijke krachten waren (sommigen geloofden dat er een Lucia-demon in de buurt was) en daarom probeerden ze de hele nacht wakker te blijven. Alle kerstvoorbereidingen moeten deze nacht klaar zijn.
Als ze dit hadden bereikt, zouden mensen iets meer dan normaal eten en drinken en hun dieren ook extra voedsel serveren. De jeugd begon ook een traditie om van huis naar huis te gaan, liedjes te zingen en om geschenken te vragen. Dit alles is uiteindelijk samengevoegd met Lucia zoals het vandaag wordt gevierd - een reeks mensen in het wit gekleed, die kaarsen dragen en liedjes zingen, die vaak van huis naar huis gaan, koffie en cake serveren.
De echte kerst wordt gevierd op 24 december. Meestal komen mensen samen met hun familie om hun julbord te eten, wat schnaps te drinken en om 15:00 uur Donald Duck op tv te kijken (het is een show met fragmenten uit oude Disney-films, en dit bekijken is een traditie in Zweden sinds het begin van de televisie vrij veel). De meeste gezinnen delen 's avonds kerstcadeautjes uit - meestal na het eten.
Wanneer er kinderen zijn, is het gebruikelijk dat een man in het gezin verdwijnt om de krant of iets dergelijks te kopen, alleen om opnieuw verkleed als kerstman te verschijnen en geschenken aan het hele gezin uit te delen. Als er geen kinderen in de buurt in Santa geloven, verzamelt het gezin misschien gewoon hun geschenken onder de boom en deelt ze uit.
Noord-Amerikaanse tradities
In Noord-Amerika vier je Kerstmis op 25 december. Gewoonlijk beginnen de tradities met zowel kinderen als volwassenen die uit bed springen om te controleren wat Santa 's nachts voor hen in de kousen heeft achtergelaten. Het idee is dat Santa en zijn rendieren 's nachts over de lucht vliegen, van je schoorsteen afspringen en oversized sokken vullen met kerstcadeautjes. Traditioneel hingen die kerstkousen bij de open haard, maar tegenwoordig vind je ze overal in het huishouden.
Als algemene regel versieren Amerikanen hun huizen met kerstbomen en lichten lang voor Kerstdag, om wat kerstsfeer te brengen in de winter. Er is ook een traditie om van huis naar huis te gaan, kerstliederen te zingen en vreugde te verspreiden.
Veel Amerikanen zijn christen of katholiek, dus vieren ze de geboorte van Jezus en gaan ze naar de kerk. Kerstspelen zijn gebruikelijk in scholen en kerken. Joden daarentegen vieren traditioneel geen Kerstmis, maar Hannukah valt elk jaar in december. Veel mensen in Amerika, ongeacht hun religie, vieren vandaag Kerstmis als een lokale traditie in tegenstelling tot een religieuze gebeurtenis.
Op eerste kerstdag vieren de meeste families door samen te komen om kalkoen te eten, vaak geserveerd met zoete aardappelen, spruitjes, cranberrysaus en een verscheidenheid aan andere gerechten.
Kersttradities en -rituelen in andere delen van de wereld
BronItalië: Veel culturen hebben een variatie op de kerstman of sinterklaas die geschenken voor de vakantie brengt. Sommige landen hebben zelfs beide. Italië heeft echter een unieke variatie.Ze krijgen wel degelijk geschenken van Kerstman, maar dat is niet alles. Ze krijgen ook geschenken van Befana, een oude vrouw die geschenken bezorgt op Epiphany Eve (de nacht van 5 januari).
Folklore zegt dat Befana de kinderen van Italië bezoekt om hun sokken te vullen met snoep en geschenken of een brok kolen, afhankelijk van of ze goed of slecht zijn geweest. En voordat ze vertrekt, veegt ze over de vloer, wat bedoeld is om de problemen van het verleden weg te vegen.
Zoals velen koekjes en melk weglaten voor de kerstman, laat de familie vaak ook een traktatie achter voor Befana - een glas wijn en lokale gerechten. Befana wordt weergegeven door het beeld van een oude vrouw die op een bezemsteel door de lucht rijdt - en ze is bedekt met roet sinds ze door de schoorsteen komt.
Venezuela: In Caracas, Venezuela stoppen ze al het verkeer op eerste kerstdag, zodat mensen naar de kerk kunnen rollen.
Colombia: De festiviteiten beginnen op 7 december in Colombia, een dag die ze Dia de las Velitas of "Dag van de Kaarsen" noemen. Straten, trottoirs, portieken, opritten, noem maar op, zijn allemaal versierd met kaarsen en papieren lantaarns, verlichten steden en steden ter ere van de Onbevlekte Ontvangenis op 8 december.
Mensen komen samen en decoreren hun hele buurt, en radiostations houden vaak wedstrijden voor de beste verlichtingsdisplays, waardoor dit feest een serieus evenement wordt. Op kerstavond, de belangrijkste dag van de kerstperiode, worden cadeaus om middernacht geopend en worden er feesten gehouden die duren tot zonsopgang.
Vuurwerk verlicht de nachtelijke hemel en kinderen blijven de hele nacht wakker spelen met hun nieuwe speelgoed. Er wordt eigenlijk weinig gedaan op eerste kerstdag, maar op 28 december vieren ze Dia de los Santos Innocentes, een dag om de kinderen te herinneren die zijn geslacht door koning Herodes. Hoewel de betekenis achter de dag heel serieus klinkt, wordt de dag zelf vaak gevierd zoals April Fool's Day in Amerika met mensen die grappen met elkaar uithalen.
Argentinië: Feliz Navidad! De hoofdtaal van Argentinië is Spaans, dus zo wensen ze elkaar prettige kerstdagen. Veel Argentijnen zijn katholiek en vieren niet alleen Kerstmis, maar ook Advent. Net als in de VS zijn huizen versierd met lichten en kransen en zijn ze versierd in traditionele kerstkleuren.
Kerstbomen zijn ook gebruikelijk, en de meeste zijn versierd tegen 8 december (het feest van de Onbevlekte Ontvangenis). De hoofdmaaltijd wordt vaak gegeten op kerstavond en populaire gerechten zijn onder meer geroosterde kalkoen, varkensvlees, kerstbrood en Panettone.
Om middernacht op kerstavond is er vuurwerk en sommige mensen gaan naar middernachtmis terwijl anderen gewoon genieten van het vuurwerk en de cadeautjes openen die onder de boom zijn. Naast het vuurwerk vullen papieren decoraties zoals Chinese lantaarns de nachtelijke hemel. Het grootste deel van het vieren en socialiseren gebeurt 's nachts op kerstavond, en veel mensen slapen op eerste kerstdag.
Mexico: Mexico heeft veel tradities die uniek voor hen zijn. Net als sommige andere landen, viert Mexico niet alleen Kerstmis op de vakantie zelf, maar vieren ze ook alles wat aan de dag voorafgaat. De feesten in Mexico beginnen in feite op 12 december met het feest van La Guadalupano en eindigen op 6 januari met Epiphany.
Een van de vakantietradities is dat mensen negen dagen lang huis-aan-huis gaan en het verhaal spelen van Maria en Jozef op zoek naar onderdak voorafgaand aan de geboorte van Jezus. Ze worden soms gevraagd om naar huis te komen om een met snoep gevulde piñata te breken. Kinderen krijgen geschenken op kerstavond en op Driekoningen.
Met Kerstmis is het de kerstman die de geschenken brengt, maar op 6 januari vieren ze de dag waarop de Drie Wijzen geschenken aan Jezus brachten en zij zijn het die de schoenen van de kinderen vullen met snoep, noten, suikerriet, fruit, en soms zelfs geld.
Noorwegen: In Noorwegen geloofden ze altijd dat boze geesten zouden verschijnen op kerstavond, dus alle bezemstelen waren verborgen, zodat heksen en andere geesten niet met hen weg konden vliegen.
Zuid-Afrika: Er is een traditie van het frituren van rupsen van de keizer mot en het eten ervan (gelukkig heb ik deze traditie gemist sinds ik hierheen verhuisde).
Catalonië: In dit land hebben ze de neiging om de kerststal op te zetten met een extra figuur toegevoegd - dat van een man die een stortplaats neemt.
Japan: Kerst in Japan is meestal seculier en wordt aangemoedigd door de handel van het land. Het is geen nationale feestdag, maar nog steeds populair en vaak een dag waarop koppels samen tijd doorbrengen en geschenken uitwisselen.
In de jaren 1970 begon een succesvolle advertentiecampagne van KFC de traditie van Japanse families die KFC voor Kerstmis aten. Men zegt zelfs dat hun kipmaaltijden zo populair zijn, dat veel winkels maanden van tevoren moeten reserveren. Naast gefrituurde kip is er ook de Japanse Kersttaart die veel aangenamer klinkt dan de 11 kruiden en specerijen van de kolonel - het is een witte biscuit bedekt met room en aardbeien.
De Filipijnen: De meeste Filipino's zijn katholiek en vieren de feestdagen ook met een mix van westerse en inheemse tradities. Ze hebben kerstbomen en kerstliedjes zoals in de Verenigde Staten, maar ze hebben ook hun eigen tradities zoals de parol.
De parol is een bamboepaal met een sterlantaarn erop, en het is bedoeld om de ster te vertegenwoordigen die de Wijzen begeleidt. Veel mensen blijven de hele nacht op kerstavond en tot eerste kerstdag - naar de kerstavondmis gevolgd door een middernachtfeest met geroosterd varken, ham, fruitsalade, rijstwafels, snoep, rijst en meer.
Duitsland: Duitsers verstoppen een augurk in de kerstboom op kerstavond en het eerste kind dat het op eerste kerstdag ontdekt, krijgt een cadeau.
Ghana: In Ghana beginnen mensen vroeg Kerstmis te vieren, en ze blijven vieren tot januari. Maar het echte feest begint op kerstavond, waar mensen naar de kerk gaan.
Als je je voorstelt dat mensen in banken zitten luisteren naar preken, nou, je hebt het mis. Mensen in Ghana weten echt hoe te vieren, en hun kerstavonddienst omvat drummen en dansen, terwijl kinderen het traditionele kerstspel spelen. Koren zingen, en mensen gaan niet zitten om naar hen te luisteren, ze staan op en dansen.
Het is niet ongewoon dat deze feestelijke feesten de hele nacht doorgaan. Voor degenen die niet naar de kerk gaan, vieren ze meestal met vuurwerk en feesten. De traditionele maaltijd wordt geserveerd op eerste kerstdag na de kerkdiensten, en de maaltijden bevatten vaak okra-soep, pap, vlees en een yam-pasta genaamd "fufu".
Nigeria: Nigeria heeft de afgelopen jaren helaas een slechte reputatie gekregen dankzij een groot aantal internetoplichters, maar hun kersttradities zijn iets om over te praten. Hoewel veel mensen het graag hebben over iets teruggeven tijdens de feestdagen, nemen Nigerianen dit idee tenslotte zeer serieus.
De meeste geschenken die tijdens de vakantieperiode worden uitgegeven, betreffen geld of geschenken die worden overhandigd aan mensen die het minder goed hebben. De financiële donaties en royale geschenken worden ingepakt en uitgedeeld op feesten, bruiloften en ceremonies. Soms gooien ze zelfs het geld in de lucht om door anderen te worden gegrepen.
Tijdens de vakantie lopen steden leeg als iedereen terugkeert naar zijn voorouders. Traditionele kerstmaaltijden zijn Jollof-rijst (geserveerd met stoofschotels van verschillende soorten vlees, bonen en gebakken plantains), Tuwon Shinkafa (een rijstpudding geserveerd met vleesstoofschotels), pepersoep met vis, geiten- of rundvlees en yampasta.
Pakistan: Christenen zijn een minderheidsgroep in Pakistan, maar degenen die zich als zodanig identificeren, vieren nog steeds Kerstmis. Christenen gaan caroling, en veel families zullen vaak offers brengen aan het koor. Het geld wordt vaak ingezameld voor liefdadigheidswerk of aan de kerk zelf gegeven. Ze versieren hun huizen met ambachten en een ster op het dak die de ster van Bethlehem vertegenwoordigt.
Oekraïne: Kerst in de Oekraïne wordt gevierd op 7 januari in tegenstelling tot 25 december, wat vrij gebruikelijk is in Oost-Europa vanwege het verschil tussen de Romeinse kalender en de Juliaanse kalender. Oekraïners vieren Kerstmis op de oude datum die ooit door alle christenen zou zijn nageleefd voordat de kalenders werden veranderd.
Het Heilig Avondmaal is de centrale traditie van kerstavond voor Oekraïners. Het is een maaltijd die bestaat uit 12 gerechten beginnend met Kutia (een zoete graanpudding). Samen met het eten, zal de tafel soms sliertjes hooi op het tafelkleed hebben om de kribbe in Bethlehem te vertegenwoordigen. Na het diner zingt de familie vaak wat bekend staat als Kolyadky, Oekraïense kerstliedjes.
Er zijn enkele gemeenschappen die nog steeds de oude traditie van caroling vieren met groepen jongeren die van deur tot deur gaan en zingen voor donaties. Veel van de liedjes die ze zingen zijn oude heidense liedjes die duizenden jaren oud zijn, die zijn omgezet in kerstliedjes. Maar misschien is de meest ongewone gewoonte om hun kerstbomen te bedekken met nep-spinnenwebben om geluk en fortuin voor het komende jaar in te luiden.
Estland:Zoals veel mensen over de hele wereld, bezoeken Estlanders de mis op kerstavond. Maar wat ze vóór de mis doen, is zeker een beetje uniek. Een traditie is dat ze, voordat ze naar de kerk gaan, baden in een sauna of stoombad (ze doen het binnen Finland te). Ook kregen kinderen vooraf speciale kleding zodat ze zich konden aankleden voor de dienst.
De familie keert terug naar een grote tafel vol eten en een paar extra couverts voor familieleden die niet meer bij hen zijn. Cadeaus verschijnen ook onder de boom, afgeleverd door St. Nicholas, en ze worden direct na het diner geopend. Iedereen, zowel kinderen als volwassenen, moeten een lied zingen, dansen of een gedicht voordragen om hun geschenk te krijgen. En zoals veel landen over de hele wereld, verlicht vuurwerk de nachtelijke hemel op kerstavond.
En elk jaar op eerste kerstdag verklaart de president van Estland Kerstmis een tijd van vrede, een gewoonte die al meer dan 350 jaar bestaat. Van kerstavond tot het feest van de drie koningen, kleden kinderen zich in schapenvellen binnenstebuiten gekeerd en wensen gezinnen het beste. In ruil daarvoor krijgen ze kleine geschenken.
Zweden: Het huwelijk speelt ook een rol in de kersttradities - in Zweden sluit je het kerstdiner af met rijstpap en er zit een amandel verstopt in de pap. Wie het vindt, gaat het komende jaar trouwen (of krijgt een cadeau voor het vinden van de amandel). In Tsjechië daarentegen staan ongehuwde vrouwen voor de deur en gooien een schoen achter zich aan. Als de teen naar de deur wijst, gaan ze het komende jaar trouwen.
Kerstmis kan een echt magische tijd van het jaar zijn, waar je viert wat je hart ook waarmaakt. Je kunt de geboorte van de zon vieren, uitkijken naar langere dagen op het noordelijk halfrond, of je kunt de geboorte van Jezus vieren, die door sommigen als synoniem wordt gezien met de geboorte van liefde en vrede. Je kunt de goedheid van Sint Nicolaas, Befana of de geest van Sint Lucia vieren.
Wat je ook viert, het maakt niet zoveel uit wat je in de viering steekt - de intentie achter de viering zelf. Zie het als een tijd om te vieren wat ertoe doet.
