Met het laatste seizoen van 30 Rock vanaf dit najaar, zoveel als we Alec Baldwins deadpan Jack Donneghy-quips, Jennas sociopathische driftbuien en Tracy Morgans-generaal Tracy Morgan-ness zullen missen, het is de tv-heldin achter de dikke zwarte bril met montuur die zal vertrekken een Liz citroenvormig gat in de tijdgeest van de televisie die primetime moeilijk kan invullen.
Televisieheldinnen hebben lang gediend als afzet voor de vrouwelijke strijd om werk, gezin en alles daartussenin in evenwicht te houden. Met komedie, openhartigheid en hart gaven deze fictieve personages vrouwen iemand om mee om te gaan. De veel voorkomende vrouwelijke archetypen op tv waren altijd eenvoudig geweest: vrouwen en moeders die hun echtgenoot en huishouden bedienen. Pas in de jaren zeventig begon de tweedeling een rol te spelen. Vrouwelijke hoofdrolspelers hadden plotseling grotere worstelingen dan het braden van kip en het schoonmaken van keukens. Moderne vrouwen hadden vertegenwoordiging nodig, en nog belangrijker, een kans om humor te vinden in het dagelijks leven.
Mary Tyler Moore
BronMisschien kunnen we het toch echt redden. Welke vrouw wilde tenslotte haar hoed niet met een glimlach in de lucht gooien?
De Mary Tyler Moore Show verscheen in 1970. Geschreven door James L. Brooks werd Mary een van de meest geliefde en vooruitstrevende vrouwelijke personages in de televisiegeschiedenis en baande de weg voor de werkende vrouw. Zelfs Oprah werd geïnspireerd door de geweldige MTM. In de onderstaande clip zie je Oprah's bijna krankzinnige fan-schip, terwijl ze haar "lelijke kreet" inroept bij het zien van Mary en zelfs haar eigen (een beetje psycho) draai filt op de openingsintro.
Murphy Brown
De jaren 80 brachten ons de politiek geladen, sardonische en no-nonsense Murphy Brown. Een nieuwsanker op televisie, zowel gevreesd als vereerd door collega's, die ondanks haar droge en betuttelende bezorging een groot hart hadden. Brown, die de show net uit een revalidatiecentrum begon, was een komisch personage dat herstelde van een defect. Tegen het laatste seizoen van de serie had Murphy ervoor gekozen om een alleenstaande moeder te worden. Dit bleek controversieel en had zelfs invloed op de presidentsverkiezingen toen Dan Quayle sprak en een aantal dingen zei die te dom waren om hier en nu te citeren. Murphy Brown nam het niet liggend op en de schrijvers van de show prikten weer in de lucht. Dit was de televisiegeschiedenis, de eerste in de lucht sloeg tussen een fictief personage en een politicus. PS. Murphy heeft gewonnen.
Roseanne
BronRoseanne werd een van de meest maatschappelijk relevante televisiekarakters van onze tijd. In dezelfde aflevering van een half uur kon ze het ene moment hilarische bijtlijnen leveren, maar ook de volgende keer omgaan met problemen zoals echtelijk misbruik, homoseksualiteit en arbeidersstrijd. Een familie met grote idealen gehuisvest in het kleine stadje Lanford, Illinois, de Conners startten bedrijven, werden geconfronteerd met afscherming en brachten arbeidersklasse-problemen naar de tv die nog nooit in natuurlijk licht waren gezien.
Een fabrieksarbeider, eethouder, serveerster en moeder, deze onconventionele sjabloon voor een televisieheldin werd ontwikkeld door een vrouw in een typisch pakket, een cabaretier die het gezicht van het primetime-landschap veranderde met een gelijke dosis realisme en kracht. Vechtend tegen ongelijkheid, vechtend voor feminisme en verbrijzelende taboes, verbrijzelde Rosie stereotypen en gaf zich er ook aan over, met een fijne lijn en een nog fijnere demografie.
Hoewel in theorie een personage als dit een risico leek, stroomde het publiek toe om naar de Connors te kijken, een familie net als die van hen, rijk, arm of middenklasse, niemand kon ontsnappen aan de menselijke connectie die Roseanne aan tafel bracht en diende met stoofpot. Terwijl werkende moeders politiek gedemoniseerd werden, gingen we voor Roseanne Connor om door te trekken voor haar familie. Ze vertegenwoordigde meer vrouwen dan June Cleaver. Ze hield een dweil, maakte een ovenschotel en legde haar kinderen in bed, allemaal nadat ze haar doodlopende baan had geklokt. Maar nog belangrijker, Roseanne stond voor en stamelde vaak waar ze in geloofde.
Bondgenoot McBeal
BronAlly McBeal maakte de cover van time magazine. Het was in feite te danken aan haar korte rokjes, door seks aangedreven hallucinaties, liefdesdriehoeken en constante uitbarstingen. Ze was dus niet zo eigenwijs als Roseanne Connor, dus ze sekseerde de rechtszaal en hing rond in een unisex badkamer. Allerlei vrouwen moeten hier vertegenwoordigd zijn, toch? Velen noemden McBeal een seksistische weergave van de moderne vrouw. Ze waren het niet eens met de manier waarop ze naar mannen begeerde, haar constante scala aan emoties en gevoelens.
Maar deze tirades leken plausibel in een wereld waar, laten we eerlijk zijn, vrouwen naar mannen verlangen, vrouwen hebben vaak emoties en gevoelens in het spel. Ally vertegenwoordigde een nieuwe golf van stiletto-feminisme, waarbij je je niet als een man hoeft te gedragen om empowerment te krijgen. Vrouwen kunnen hun seksualiteit hebben, hun gevoelens niet onderdrukken en toch een klusje klaren in een minirok. Dit zorgde voor meer controverse dan het zou moeten zijn, maar dit lukte alleen maar om nieuwsgierigheid bij het publiek te wekken, de ratings van de shows te verhogen en het een zeer succesvolle run te geven.
Liz Lemon
En toen was er citroen. Liz Lemon, een personage tot leven gebracht door Tina Fey vlak na haar run op SNL als hoofdschrijver.Het is duidelijk dat Liz, op basis van haar ervaringen tijdens de liveshow, veel eigenaardigheden van Tina, catchphrases deelde en het zelfs lukte om een bril hipster cool te maken. Veel van 30 Rock heeft de neiging om weg te gaan van romantische relaties en vindt zijn positie als komedie op de werkplek. Liz heeft altijd moeite om 'alles te hebben:', de eisen van haar werk, liefde, haar vrienden en haar tijdlijn als vrouw maken het vaak moeilijk om een evenwicht te vinden.
En dus nemen we afscheid van onze geliefde kaasliefhebber, Liz Lemon. Met nog een seizoen om te genieten van haar liefde voor Star Wars, Duitse quips, foodporno, Oprah-quotes en alle dingen waar geekhelden van zijn gemaakt.
Omslagfoto: www.fanpop.com
